Orta Doğu'da Akan Kan ve Kapitalizmin Gerçek Yüzü
Orta Doğu, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış, kültürel zenginliği ve stratejik konumu ile dikkat çekmiştir.
Erdem Talaş
talaserdem@gmail.com -
Ancak günümüzde bu bölge, daha çok kanlı çatışmalar, savaşlar ve insanlık dramları ile anılmakta. Bu kanlı tabloyu anlamak için yüzeysel nedenlerin ötesine geçmek, derinlemesine bir analiz yapmak elzemdir. Kapitalist sistemin işleyişi, Orta Doğu’daki çatışmaların arka planında yatan en önemli etkenlerden biridir. Bu sistem, kâr odaklı bir mantıkla hareket ederken, bölgenin zengin yer altı kaynaklarına göz dikmiştir.
Petrol, doğalgaz ve diğer madenler, global kapitalizmin en değerli hammadde kaynakları arasında yer almakta. Bu kaynakların kontrolü, sadece ekonomik çıkarlar değil, aynı zamanda jeopolitik güç dengeleri açısından da hayati bir öneme sahiptir. Orta Doğu’daki çatışmalar, çoğu zaman dini, etnik veya siyasi nedenlere dayandırılsa da, bu nedenlerin arkasında yatan ekonomik çıkarlar genellikle göz ardı edilmektedir. Örneğin, Irak’ın işgali, resmi olarak "demokrasi getirmek" veya "terörizmi yok etmek" gibi gerekçelerle meşrulaştırılmıştır. Ancak birçok analist, bu işgalin asıl amacının Irak’ın zengin petrol rezervlerine erişim olduğunu belirtmektedir.
Benzer şekilde, Suriye’deki iç savaşın da ardında, bölgedeki enerji hatlarının kontrolü ve yeni pazarlar elde etme isteği yatmaktadır. Kapitalizmin bu acımasız yüzü, sadece devletler arası ilişkilerde değil, aynı zamanda yerel halkların yaşamlarında da derin yaralar açmaktadır. Çatışmalar, yerinden edilen milyonlarca insan, insani krizler ve yıkılan toplumsal yapılar, bu sistemin bedelini ödeyenlerin yalnızca bazılarıdır.
Kaynakların kontrolü uğruna sürdürülen savaşlar, bölgedeki halkların yaşam standartlarını düşürmekte, eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlere erişimi zorlaştırmaktadır. Sonuç olarak, Orta Doğu’da akan kanın yalnızca yüzeysel nedenlere dayandırılması, sorunun karmaşıklığını basite indirgeyerek görmezden gelmektir. Kapitalist sistemin kâr hırsı, bölgedeki çatışmaları körükleyen başlıca etkenlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle, Orta Doğu’daki barış ve istikrarın sağlanabilmesi için, öncelikle bu derin ekonomik çıkarların sorgulanması ve çözüm yollarının arayışına girilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, Orta Doğu, kanın akmaya devam edeceği bir savaş arenası olmaktan kurtulamayacaktır.
