ÖĞRETİLMİŞ ÇARESİZLİK NEDİR?ÖĞRETİLMİŞ ÇARESİZLİK NEDİR?

Zaten makama gelecek kişi de, makamdan gidecek kişi de aylar önceden planlanmış ve hazırlanmış, hali hazırda duruyor… Siz necisiniz ki? Altı üstü bir sınav kazandım diye, diplomalarınız hepsinden fazla diye, onlardan çok çalışmanız var diye, yılların mesleki tecrübesine sahipsiniz diye, liyakat sahibisiniz diye, ne olduğunuzu sanıyorsunuz, siz kim oluyorsunuz? Sizin kim olduğunuzu telefonla arayıp onlara bildirecek kimseniz de yoksa üstelik… Bakmayın öyle sınavların, mülakatların yapıldığına… Münhal listelerin hazırlandığına… Onların hepsi dostlar alış verişte görsün maksatı ile olağan işler… Göstermelik… Bakın, gelin, inceleyin; “Biz her şeyi usulüne uygun yapıyoruz” demek için… “Usulüne uygun olarak, manavdan elma seçer gibi adam seçiyoruz” diyecek halleri yok haliyle… Siz olaya habersiz girdiniz için makam ve mevki sahibi yöneticilerin sadece canını sıkmış oluyorsunuz… Haliyle yöneticileriniz de bu işe oldukça çok bozuluyorlar…. Çünkü onlardan habersiz, icazet almadan, haber vermeden, kimseye önceden danışmadan, makam müsait mi diye sormadan, kimsenin öyle kendi başına hareket etmesini istemiyorlar… Siz habersiz, icazetsiz yönetici olmaya kalkarsanız; tabi ki size hay hay demeyecekler, öyle düşünüyorsanız çok beklersiniz… YEMEK MASASI GİBİ REZERVASYON YAPILIYOR Dediğim gibi, önceden planlı programlı her şey: Kim gidecek, kim gelecek… Planlar aylar önceden yapılmış, makam rezervasyona ayrılmış, gelecek kişiyi hali hazırda bekliyor… Bu durumda ne yapacaksınız? Ya çekip o kurumdan gideceksiniz… Ya mobbingler ile onlar sizi zaten gönderecek… Ya mevcut konumuzu koruyup yönetici olmaktan vazgeçeceksiniz… Ya da yapılan her şeye boyun eğmek zorunda kalıp itaat edip susup oturacaksınız… Tabi ki sizi artık herkes görmezlikten gelecek… Sizin yaptığınız çalışmalarla hiçbir başarı hikayesi yazmanıza izin verilmeyecek… ALIN SİZE: ÖĞRETİLMİŞ ÇARESİZLİK… Nasıl öğretilmiş çaresizlik örneğim? Çok açık seçik, ayan beyan oldu değil mi? Zaten hak yeme işleri açık seçik, ayan beyan yapılıyor, n’olacakkkk ki canımmmm? Teorik bilgi kitaplarında olduğu gibi, yavru filleri zincire bağlayıp zamanı geldiğinde kocaman fillerin bile o zincirlerden kurtulamadıklarını anlatmak yerine; yani sol kulağını sol elinle göstermek varken, gidip sağ ayak parmaklarını gösterip dere tepe dolaşıp sol kulağını göstermenin anlamı, manası yok… Yaz her şeyi açık seçik, ayan beyan, herkes anlasın… Kısaca diyeceğin üç dört cümle, onu da dememek için koca koca kalın ciltli kitapları yazmaya hiç gerek yok… İşin özeti; Arkası olan, torpil bulan, senin hakkını açık seçik, ayan beyan şekilde yerken… Senin gücün, kuvvetin, hak, hukuk ve liyakat sistemi yoksa; Sus, otur, işine gücüne bak, mevcut konumunu koru, yoksa ayağını kaydırıverirler, o da elinden gider, açıkta kalırsın… Kısacası: Öğretilmiş çaresizlik tam da bu… Ne kadar basit, ne kadar kısa ve herkesin anlayacağı bir şeymiş değil mi? Ha, son bir şey daha var: “Torpil varsa, liyakat var!” diye yüksek sesle haykırmak… Ben haykırma işinde yokum. Yazma işinde varım arkadaşlar… Ne demişler; iş bilenin, kılıç kuşananın, makam Torpillinin… Bu atasözüne de ilave olsun ki, Gelecek nesillerin kulaklarına küpe olsun, Öğretilmiş çaresizliği yaşamamaları için… Dr. Meryem ÇILDIR