Pandemi kadın sağlığını etkilememeli.. Yılda bir kez muayene şart

Tatilde kadın sağlığına dikkat ! Pandemi döneminde istenmeyen gebelikler arttı… Yaz mevsimi Kadın Hastalıkları Yaşam Kalitenizi Düşürmesin

Yayın: 04 Temmuz 2021 - Pazar - Güncelleme: 04.07.2021 18:45:13
Editör -
Okuma Süresi: 17 dk.
Takip EtGoogle News
Röportaj: Fulya OMAÇ
Yaz ayları eğlenmek, dinlenmek ve aileyle zaman geçirirken zihinleri de biraz rahatlatmak
için en keyifli mevsim. Fakat, aşırı sıcak hava, fazla terleme ve hijyen koşullarındaki
olumsuzluklar sebebiyle jinekolojik problemlerin de daha sık görüldüğü bir dönem. Kadın
Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Basri Yılmaz ile Alsancak’taki muayenehanesinde
siz değerli okurlar için tüm kadınların sağlığını yakından ilgilendiren ‘Sağlıklı bir kadın
olabilmek için nelere dikkat edilmesi gerektiğini, Pandemi döneminde en sık görülen
kadın hastalıklarını, sıcaklığın yanı sıra havuz, deniz ve spor salonları gibi alanlarda
oluşabilecek jinekolojik hastalıkları, bunlardan kaçınmak için neler yapılması gerektiğini,
alınacak önlemleri, Normal doğum mu? Sezaryen mı? ikilemini, Kadın sağlığını etkileyen
faktörleri, uzmanlık alanı Laparoskopik Cerrahi’nin kadın hastalıkları üzerinde hangi
alanlarda uygulandığı gibi kadın sağlığına dair birçok konuyu konuştuk. Dr. Yılmaz,
kadınlara bir şikayetleri olsun veya olmasın yılda bir kez jinekolojik muayene, pap-smear
testi, ultrason ve gerekli kan testlerini yaptırmalarını öneriyor.
Bir 1 kişi ve ayakta görseli olabilir
1 - Öncelikle kısaca özgeçmişinizden bahseder misiniz?
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldum. İstanbul da kadın doğum ihtisasını
takiben Amerika Harvard Tıp Fakültesi Brigham and Women Hospital’de, Belçika
Brüksel’de tüp bebek, laparoskopi lazer cerrahi ve Almanya’da robotik cerrahi alanlarında
üst ihtisaslar yaptım. İstanbul da uzun yıllar çeşitli hastanelerde çalıştıktan sonra İzmir’de
Urla ve Çeşme Devlet Hastanelerinde çalıştım. Şimdi İzmir Alsancak ta kendi kliniğimde
hastalarıma hizmet vermekteyim.
2- Tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid19 pandemisi insan sağlığını tehdit
etmeye devam ederken, bu dönem kadın sağlığını da oldukça etkiledi. Birçok
kadın sağlıksal bir sorun yaşasa bile bir hekime gitmekten çekindi. Son bir yılda
en sık görülen kadın hastalıkları hangileriydi?
Pandemi süreci, birçok hastalığın tedavi ve takibinde, koruyucu ve tedavi edici sağlık
hizmetlerinde ciddi aksamalara yol açtı. Sağlık Bakanlığı tarafından 30-65 yaş arası
kadınların beş yılda bir rahim ağzı kanseri açısından smear yapılarak taranmaları ön
görülmüştü. Bu kadın sağlığı açısından koruyucu ve önemli bir şeydi. Pandemide bu
taramalar ciddi oranda aksadı. Pandemide erkekler evde olduğundan, kadınlar
korunamadı, istenmeyen gebelikler çok arttı. Hamileler ve yeni doğum yapmış kadınlar
bu süreci oldukça sancılı geçirdi. Çünkü Covid-19 döneminde kontrolleri biraz açmak
durumunda kalındı. Pandemi sürecinde stres, hızlı kilo alıp verme, aşırı egzersiz yapma,
doğum kontrol hapı kullanımı ve rahim içi araçlar gibi nedenler adet düzensizliği
sorunlarına neden oldu. Bu dönemde fazla dikkat edilmeyen adet gecikmesi rahatsızlığı
gerekli tedavi yapılmazsa ilerleyen dönemde çok farklı sonuçlar doğurabilir. İnfeksiyonlar,
kist ve miyom gibi hastalıkların teşhis ve tedavisi bir süre ötelendi. Pandemi ile geçen bir
yılık süreçte tanı konulmamış veya hekime gidilmediği için tedavisi ötelenmiş hastalıklar
kronik hale geldi veya hastalık varsa ilerledi.
Bir 1 kişi görseli olabilir
 
3- Kadın doğum açısından sağlıklı bir kadın olabilmek için nelere dikkat
edilmeli?
Kadın hastalıklarından korunmak ve kaliteli bir yaşam sürmek için bu konuda bilinçli
olmak ve düzenli jinekolojik kontrollerden geçmek büyük önem taşıyor. Özellikle senede
bir kez yapılacak jinekolojik muayene ve beraberinde yapılan testler, başta kadın
kanserleri olmak üzere pek çok ciddi hastalığın erken dönemde teşhis edilmesini sağlıyor.
Genç kızlar cinsel aktif dönem öncesi serviks kanserinden korunmak için HPV
infeksiyonlarına karşı aşı yaptırmalı, kürtaj olmaktan kaçınmak için doğum kontrol
yöntemleri konusunda gerekli eğitim almalı. Hastalıkların erken tanı ve tedavisi için yıllık
kontroller sırasında smear, ultrason ve gerekli kan tahlilleri yaptırılmalı. Menapozal
dönemde ise bunlara ilaveten mamografi ve kemik ölçüm, hormon tedavisi dikkate
alınmalı. Gebe hastalar gebeliğin üçüncü, dördüncü ve beşinci aylarında ikili üçlü test ve
ayrıntılı doppler ultrason, şeker ve tansiyon takibi yaptırmalıdırlar.
4 - Çeşitli yaş gruplarına göre kadınların yaptırması gereken periyodik
kontroller hangileridir?
Şikayeti olsun olmasın her kadın yıllık ultrason eşliğinde jinekolojik muayene, kan
tahlilleri, smear ve meme muayenesi için doktoruna başvurmalıdır. Mamografi 50
yaşından itibaren 2 yılda bir, sonrasında her sene yapılmalı. Menopoz öncesi: 45-50 yaş
aralığında kemik yoğunluğu ölçümü yapılmalı, daha sonra 2-3 yılda bir tekrarlanmalı.
Diğer tüm kontroller 18 yaşından itibaren yılda bir kez yapılmalı. 20 yaşından sonra ayda
bir kez kendi meme muayenesi önemlidir. Ele gelebilecek herhangi bir kitle ya da normal
olarak karşılanmayan bir durumda vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Hayat
boyu meme muayenesi ve kontrolleri düzenli bir şekilde yapılmalıdır. Özellikle genetik
geçişli olabilen meme kanserinde erken teşhis ile yüzde yüze yakın başarı
sağlanabilmektedir. Meme kanserinin tanısında çok önemli bir yere sahip olan mamografi
40 yaşından sonra tarama amaçlı mutlaka çektirilmeli ve doktorun öngördüğü sıklıklarda
düzenli olarak yaptırılmalıdır. Cinsel aktivite başladıktan ya da her kadın 18 yaşına
girdikten sonra yılda bir kez uzman doktora gitmelidir. Kadın kanserlerinin bazı türleri
açısından rahim ve yumurtalıkların incelenmesi erken teşhis açısından hayati öneme
sahiptir. Smear testinde, rahim ağzına sürülen küçük bir fırça yardımıyla alınan hücreler
incelenir. Bu test sayesinde rahim ağzı kanseri erken dönemde teşhis edilebilir.
Kadınlarda ilerleyen yaş kemik erimesi riskini de beraberinde getirebilmektedir. Bu durum
da hareket kabiliyetinin kısıtlanmasından kırıklara kadar gidebilmektedir. Sağlıklı
kadınlarda kemik yoğunluğu ölçümünün menopoz döneminde yapılması gerekir, kemik
erimesi riski olan özel gruplarda daha erken yaşlarda yapılabilir.
5 - Kadın sağlığını etkileyen faktörlerden biri de rahim ve rahim ağzı kanserleri.
Bu kanserler için risk faktörleri nelerdir? Belirtileri ve nedenleri?
Rahim ve rahim ağzı kanserleri kadınların yaşam kalitesi ve süresini düşüren önemli bir
sağlık problemidir. Kadınlarda 40’lı yaşlardan itibaren risk artmaktadır. Geç menopoz,
hipertansiyon, diyabet, obezite, erken ergenlik ve yıllarca süren yumurtlama olmaması ile
tek başına östrojen ilacı almak rahim kanseri için risk faktörleri olarak sayılabilir. Erken
yaşta cinsel ilişki, çok eşlilik, cinsel yolla bulaşan AIDS ve HPV gibi hastalıklar, sigara
içmek rahim ağzı kanseri için risk faktörleri arasındadır.
Serviks kanseri kadınlar arasındaki en ölümcül kanserdir. Erken tanı çok önemlidir.
Servikal kanserin nedeni HPV’dir. Adet arası kanama, cinsel ilişki sonrası kanama ya da
menopoz sonrası kanama, vajinal akıntı, normalden daha fazla kanama olan ve daha
uzun süren adet dönemleri, iştah kaybı, yorgunluk, bitkinlik, kemik ağrısı ve kırıklar gibi
belirtiler verir. Erken evrelerinde tipik belirti yoktur. Oldukça yavaş gelişir, böylece
belirtisiz dönem yıllar sürebilir. O bakımdan pap smear testi çok önemlidir. Bu testte
hücrelerin tespit edildiği evre yüzde yüz tedavi edilebilir evredir. Erken yaşta ilişki, fazla
sayıda partner, sigara içimi, AIDS riski arttırmaktadır. 7 veya daha fazla hamilelik geçiren
kadınlarda ve 5 yıldan uzun süre doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda da serviks
kanseri riski fazladır. Düzenli smear taraması ile bireysel risk yüzde 90 azalır. HPV aşısı
ve prezervatif kullanımı bu kanserden korunmak için önemli etkenlerdir.
 
6 - O halde Pap - smear testi için hayat kurtarır diyebilir miyiz? Test hangi
aralıklarla hangi yaştan itibaren yapılmalı?
Elbette, çünkü rahim ağzı kanserlerinin erken tanısı için çok önemlidir. Pap - smear
uygulaması servikal kanserden ölüm oranını yüzde 70 azaltmıştır. Ayrıca endoservikal ve
endometrial anormaliteler, mantar ve trichomonas vaginalis gibi enfeksiyonlar bu test
sonucunda görülebilir. 18 yaş üstündeki seksüel aktif kadınlar yıllık servikal smear
uygulaması yaptırmalıdır.
7 - Yaz aylarında deniz, havuz, fazla sıcak, havasız kalma gibi sebeplerden
kaynaklanan pek çok kadın hastalığı baş gösterebiliyor. Bu aylarında daha sık
görülen kadın hastalıkları başlıca hangileridir?
Yaz dönemi en sık görülen kadın hastalıklarını adet düzensizlikleri, vajinal enfeksiyonlar
ve bunların sebebiyet verdiği vajinal akıntılar, doğurganlık çağındaki kadınlarda çok sık
görülen miyomlar ve yumurtalık kistleri olarak sıralayabiliriz. Yaz döneminde başta
hamile kadınlar olmak üzere, tüm kadınlar hastalıklarla karşı karşıya kalıyor. Bu dönemde
sizin de dile getirdiğiniz gibi özellikle güneş, havuz ve denizin etkisiyle bazı hastalıklarda
artış görülüyor. Bu hastalıkların başında ise vajina iltihabı geliyor. İdrar Yolu Enfeksiyonu,
Sistit, Vajinal Mantar Enfeksiyonu, Bakteriyel Vajinozis ve Trikomonas Enfeksiyonları da
sıcak yaz günlerinde kadınların sağlığını tehdit eden hastalıklarda ilk sıralarda. Vajinanın
doğal florasını bozan etkenlerden biri de birden fazla partner ile beraber olmak, oral ya
da anal ilişki kurmak. Bu durumlar enfeksiyon riskini artırabiliyor. Bakteriyel ve parazitik
enfeksiyonlarda ve bazen sık tekrarlayan enfeksiyonlarda eşin de tedavi edilmesi
öneriliyor. Erkeklerin herhangi bir şikâyetleri olmaması nedeniyle tedaviyi
reddedebiliyorlar ancak erkeğin de tedavi olması tedaviyi kalıcı hale getiriyor ve süresini
kısaltıyor.
8 - Bu hastalıkların belirtileri nedir ve tedavi edilmezse oluşabilecek riskler
nelerdir?
Vajinal enfeksiyonlar vajinada kaşıntı, yanma, akıntı ile kendini gösteren rahatsızlıklar
genellikle hijyene yeteri kadar önem verilmediği ve ıslak mayoyla uzun süre kalındığı için
oluşuyor. Havuz ve denize sıkça girilmesi nedeniyle bakterilere daha çok maruz kalınması
sonucu yaz aylarında görülme sıklığı daha da artan ‘İdrar Yolu Enfeksiyonu’nun en tipik
belirtileri ise, idrar sırasında veya sonrasında ortaya çıkan yanma hissi. Sık idrara çıkma
isteği, karın alt bölgesinde ağrı ve rahatsızlık hissi, karında şişlik, bulanık ve kokulu idrar
da diğer belirtilerin oluşturuyor. Tanı konulması ve tedavisi kolay olmakla birlikte, eğer
ihmal edilirse ciddi böbrek enfeksiyonlarına neden olabilir.
9 - Mantar enfeksiyonlarının yaz aylarında daha sık görülmesinin nedeni nedir?
Mantar sıcak, nemli, ıslak, terli ve kapalı vücut bölgelerini sever. Havaların ısınmasıyla
birlikte bu şartlar mantarlar için fazlasıyla sağlanmış oluyor. Havuz suyundaki klorun
vücuttaki yararlı bakterileri öldürmesi sonucu mantar hücrelerinin aktif hale gelmesi ve
ıslak mayo le durmak mantar enfeksiyonunun en önemli sorumlularından. Kadınlarda sık
rastlanan diğer bir vajinal enfeksiyon, kandida türü mantarlar. Kadınların yüzde 75’i hayatında bir kere
mantar enfeksiyonu geçiriyor, yüzde 50’si bu durumla birden fazla kez karşılaşıyor. Mantar
enfeksiyonu genellikle başka yerden bulaşmaz. Kadının kendi normal vajinal floralarında
bulunan mantar hücreleri çeşitli nedenlerle vücut direnci düştüğünde çoğalıp aktif hale
gelerek vajinit oluştururlar. Bunun sonucunda aşırı kaşıntı, genital bölgede batma,
yanma, idrar yaparken yanma, akıntı gibi yakınmalar gelişir ve bazı kişilerde de cinsel
ilişki sırasında yanma ve acıma hissi olur.
10 - Yaz aylarında daha sık görülen başlıca kadın hastalıklarından biri olan
‘Bakteriyel Vajinozis’ hakkında biraz bilgi verir misiniz? Tedavi edilmediği
takdirde ne tür problemlere yol açar?
Bakteriyel Vajinozis; vajinada doğal olarak bulunan ve laktobasil adı verilen yararlı
bakterilerin azalması nedeniyle vajinal PH’ın bazik yöne kayması sonucu oluşan
enfeksiyonlardan biri. Hijyenik olmayan umumi tuvaletlerden gardnerella vajnalis isimli
mikrobun bulaşması nedeniyle gelişebildiği gibi, havuzdaki klorun vajinanın ph değerini
 
değiştirmesine bağlı olarak da ortaya çıkabiliyor. Genellikle kötü kokulu grimsi akıntı ve
kaşıntıyla kendini gösteriyor. Özellikle adet döneminde ve cinsel ilişkiden sonra koku
daha da belirginleşiyor. Tedavi edilmediği taktirde bu lokal vajinal enfeksiyonlar yukarı
genital sisteme yani rahim, yumurtalıklar, karın içerisine çıkıp daha ciddi yumurtalık
iltihaplarına kadar varan problemlere yol açabilir.
11 - Trikomonas Enfeksiyonları?
Trikomonas, çoğunlukla cinsel yolla bulaşan bir parazit. Uygun koşullarda dış ortamda
birkaç saat canlı kalabilmesi nedeniyle havuzlardan, hamam le saunalardan ve
havlulardan da bulaşabiliyor. Kötü kokulu, sarı-yeşilimsi köpüklü bol vajinal akıntısı ile
vajinada kaşıntı en sık görülen belirtisi. Bunun yanı sıra cinsel ilişkide yanma, batma ve
acı gibi sorunlar da gelişebiliyor.
12 – Kadınları en rahatsız eden Mantar hastalığından nasıl korunulur?
Mantar enfeksiyonu için; havuz yerine deniz tercih edilmeli, deniz kenarında ıslak mayo le
uzun süre kalınmamalı, dar kıyafetler (dar şortlar, pantolonlar) giymekten kaçınılmalı.
Terletmeyen, kolay hava alan kıyafetler tercih edilmeli. Sıcak nedeniyle nem artıracağı
için naylon yerine pamuklu iç çamaşırını tercih edilmeli. İç çamaşırları 60 derecede
yıkanıp, ütülenmeli. Sabah ve akşam iç çamaşırı mutlaka değiştirilmeli. Günlük tuvaletin
ardından genital bölge suyla temizledikten sonra bir peçeteyle iyice kurulanmalı. Mümkün
olduğunca günlük ped kullanmamaya özen gösterilmeli. Kullanılması gerektiğinde yüzde
100 pamuklu olanları tercih edilmeli ve sık sık değiştirilmeli. Adet döneminde kullanılan
vajinal tampon ve pedlerin sık aralarla değiştirilmesi de unutulmamalı..
13 – Peki, İdrar Yolu Enfeksiyonu’ndan, Sistit’ten ‘Bakteriyel Vajinozis’den ve
Trikomonas Enfeksiyonları’ndan nasıl korunulur?
Bol bol su içilmeli, idrar kesinlikle tutulmamalı, tuvalet sonrası temizliği önden arkaya
doğru yapmaya özen gösterilmeli, hijyeninden emin olunmayan havuza girilmemeli.
Ayrıca havuza nispeten daha tenha olan sabah erken saatlerde girilmesi enfeksiyon riskini
azaltır. Havuza girmeden önce ve havuzdan çıktıktan hemen sonra idrar yapılıp, duş
alınmalı. Klozete oturmadan sifon çekilmeli. Cinsel ilişki sonrası 10 dakika içinde idrar
yapılmalı. Adet döneminde tamponla da olsa havuza girilmemeli. Denize girilebilir, ancak
denizden çıkar çıkmaz tampon değiştirilmeli. Trikomonas Enfeksiyonlarında en etkin
korunma yöntem kondom (prezervatif) kullanmak.
14 - Vajinal Mantar Enfeksiyonu, Bakteriyel Vajinozis, İdrar Yolu Enfeksiyonu ve
Trikomonas Enfeksiyonlarında tedavi nasıl?
Mantar enfeksiyonun tedavisinde anti-mikotik ilaçlar kullanılıyor. Bazı hastalarda dirençli
mikroorganizmalar gelişebiliyor ve bu durumda mantarın türünü tespit etmek, tedaviyi
buna göre yönlendirmek gerekiyor. Dirençli vakalarda ve sık tekrarlayan enfeksiyonlarda
ise periyodik tedaviler uygulanması gerekiyor. Bakteriyel vajinozda etken maddesi
metronidazol olan antibiyotiklerden yararlanılıyor ve tedaviler bir hafta sürebiliyor.
Trikomonas tedavisinde ise uygun antibiyotikler kullanılıyor.
15 - Bugüne kadar yaklaşık kaç doğuma girdiniz? Normal doğum mu? Sezaryen
mı? Doğum sonrası iyileşme süresi ve iki doğum arası süre ne kadar olmalı?
Binlerce bebeğin dünyaya gelmesine yardım ettim, yaklaşık 10 bin doğuma girdim. Onları
ilk kez ben kucakladım ve annelerine teslim ettim. Anne veya bebeğin sağlığı açısından
mutlaka sezaryen yapılması gereken tıbbi durumlar dışında doğum, normal vajinal yoldan
olmalıdır. Günümüzde sezaryenle doğum oranında görülen artış nedenleri incelendiğinde
gebelerin doğum ağrısı çekmek istememeleri, eğitim, çalışma hayatı ve ekonomik
zorluklar nedeniyle kadınların ileri yaşlarda doğum yapmak istemeleri, cerrahi ve
anestezideki modern ve ileri tekniklerin uygulanması ile daha başarılı sonuçların alınması
sezaryen ile doğum olayını artırdı. Doğum sonrası iyileşme 6 hafta. Doğumlar arası süre
ise 2 yıl olmalıdır.
 
16 - Laparoskopi (kapalı ameliyat) lazer cerrahi ve robotik cerrahi sizin ihtisas
alanınız aynı zamanda. Bu konu hakkında bilgi verebilir misiniz? Ne tür avantajı
var açık ameliyata göre?
Dünyanın ileri merkezlerinde jinekolojik ameliyatlar robotik cerrahi ve laparoskopik
cerrahi ile yapılmakta. Bu yöntemle ameliyat izi çok küçük, hasta kısa sürede ayağa
kalkmakta ve işine dönmektedir. Bu yöntemle miyomlar, yumurtalık kistleri, tüplerin
bağlanması, kısırlık, rahim alma, idrar kaçırma ameliyatları hastanemizde yapılmakta.
Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ediyorum, son olarak eklemek istedikleriniz ve
kadınların erken dönemde hastalıkların fark edilebilmesi için önerileriniz?
Ben teşekkür ederim. Sağlık ertelenmeyen bir ihtiyaçtır. Erken tanı çok önemli, herhangi
bir şikayet olmasa bile yılda bir jinekolojik muayene, ultrason ve meme muayenesi
yaptırmalıdır.
Fulya OMAÇ / İZMİR
#
Yorumlar (0)
Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.

pub-1785681847249596 2497439732