BM ve dünyanın sessizliği: Tacikistan'ın Kırgızistan'a yönelik saldırıları

Kırgızistan ve Tacikistan arasındaki sınırlarda durum gerginleşti.

Bilindiği üzere Tacikistan ile Kırgızistan arasındaki sınır çatışmaları yeniden alevlendi. Fakat çatışmanın tarihsel kökleri nelerdir?
1991 yılında bağımsızlığını kazanan Kırgızistan ile Tacikistan arasındaki sınır sorunları 30 yılı aşkın süredir devam ediyor. Çözülemeyen bu sorunlar bazen iki ülke arasında çatışmalara dönüşmektedir. Günümüze kadar devam eden sorunların en önemli nedenlerinden biri Sovyetler Birliği döneminde birliği oluşturan Orta Asya ülkelerinin sınırlarının "yapay" olarak çizilmesidir. Başka bir deyişle, ortak bir coğrafyada yaşayan bölge halklarının ayrı yeni devletlere ayrılması, sınırları örtüşen ülkeleri ortaya çıkardı. Bölgede sınır sorunlarıyla ilgili birçok anlaşmazlık zaman içinde çözülmüş olsa da Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan topraklarını kaplayan Fergana Vadisi sınır çatışmalarının merkezi konumunda. Tacikistan, kardeş ülke Kırgızistan'ın uluslararası kabul görmüş egemen bölgesi olan Batken eyaletini talep ediyor. İki ülke arasındaki gerilim son iki yılda zirveye ulaştı.
Çatışma son kez Eylül ayında alevlendi. Böylece 14 Eylül'de Tacik tarafının Batken ili sınır köylerine hain saldırısı sonucunda 59 Kırgız vatandaşı hayatını kaybetmiş, 163 kişi yaralanmış, 137 binden fazla sivil tarihi evlerinden tahliye edilmiştir. Bu, 137 binden fazla ülke içinde yerinden edilmiş kişi anlamına geliyor. 282 konut yıkıldı. Tacik tarafının Kırgız köylerine saldırması, sivilleri hedef alması ve Batken Havalimanı'nı bombalaması suç ve terör eylemidir.
Sivillerin hedef alınmasına ve Tacikistanın dünya toplumu tarafından tanınan topraklara saldırganlığına rağmen, BM Güvenlik Konseyi bu konuda gerekli adımları atmıyor. Kendilerini dünyada "barışın müjdecisi" olarak tanıyan ülkeler, Tacikistan'ın gerçekleştirdiği saldırganlığa da sessiz kalıyor. 137.000'den fazla ülke içinde yerinden edilmiş kişi büyük sorunları temsil ediyor.
Çatışmanın tarihi ve Tacik saldırganlığı ile ilgili olarak "QAFSAM" başkanı siyasi yorumcu Araz Aslanlı "Turaz.org"un sorularını yanıtladı.
Araz Aslanlı, çatışmanın bölgede güçlü bir etkiye sahip olan Rusya ve Çin'in çıkarlarına aykırı olduğunu kaydetti. Ayrıca BM'nin çatışma başlar başlamaz müdahale etmesi gerektiğini, ancak bunun ertelendiğini kaydetti. Siyasi yorumcu, BM'nin faaliyetlerinin etkinliği konusunda soru işaretleri ve memnuniyetsizlik olduğunu vurguladı.
Araz Aslanlı, "BM istenilen ve beklenen tepkiyi gösteremiyor. Olsa bile, nasıl bir sonuç elde edeceği belli değil. BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri arasındaki ilişkilerin nasıl olduğu biliniyor. "Çin, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya, Amerika Birleşik Devletleri arasındaki gerilim ve gruplaşma ve keskin çatışma, muhtemelen etkili tartışmaları ve hızlı kararları pek olası kılmaz" dedi.

30 yıldır Ermeni saldırısına uğrayan 60 milyon Azerbaycan halkı olarak aynı soy ve kandan olan Kırgız Türklerinin acısını çok iyi anlıyor, yaşanan kayıplardan dolayı üzgünüz ve kardeşlerimize başsağlığı diliyoruz. Kırgızistan halkı.

Araştırmacı: "Turaz.org" Analitik Ekibi Yunis Ahmadov
Çevirmen: Nigar Yusubova